Waarom vitamine A?
Om gezond te blijven en ervoor te zorgen dat ons lichaam optimaal functioneert, is vitamine A erg belangrijk. Vitamine A helpt ons bij het gezichtsvermogen, het immuunsysteem, de voortplanting en de stofwisseling, maar ook bij de functie van het hart, de longen, de nieren en de hersenen. Maar dat is niet alles: vitamine A heeft ook antioxiderende eigenschappen die cellen kunnen beschermen tegen schade door vrije radicalen.
Vitamine A zit in veel verschillende voedingsmiddelen, zoals zalm, spinazie en andere bladgroenten, melk, kaas, eigeel, orgaanvlees, runderlever, broccoli, pompoen, wortels, cantaloupe, mango's en abrikozen. Daarnaast zijn sommige ontbijtgranen verrijkt met vitamine A.
Volwassen vrouwen zouden dagelijks ongeveer 700 microgram (mcg) vitamine A moeten binnenkrijgen, terwijl de aanbeveling voor mannen dichter bij 900 microgram (mcg) per dag ligt. Vitamine A-tekort komt vooral voor in ontwikkelingslanden. Mensen met problemen met de vertering van vetoplosbare vitamines lopen een hoger risico op een vitamine A-tekort.
Vitamine A-preparaten
Weet je niet zeker of je vitamine A supplementen moet nemen? Een voldoende hoeveelheid vitamine A kan alleen via de voeding worden opgenomen. Omdat je vitamine A echter niet moet overdoseren, wordt het niet aangeraden om supplementen te nemen. Te veel vitamine A kan schadelijk zijn, maar sommige mensen kunnen vitamine A-supplementen nodig hebben. Mensen die aan ondervoeding lijden, een aandoening aan de alvleesklier hebben, een ontstekingsziekte hebben of mazelen hebben waarschijnlijk baat bij vitamine A-supplementatie.
Als je te veel vitamine A inneemt in de vorm van supplementen, kun je last krijgen van misselijkheid, overgeven, wazig zien en duizeligheid. Op de lange termijn kan een teveel aan vitamine A leiden tot symptomen zoals huidirritatie, gewrichts- en botpijn, geboorteafwijkingen, botverdunning, leverschade en meer.
Als je bang bent dat je een vitamine A-tekort hebt, vraag je arts dan om een bloedtest om je retinol- of bètacaroteengehalte te bepalen. Het lichaam reguleert het vitamine A-niveau omdat deze voedingsstof wordt opgeslagen in de lever. Als de lever uitgeput is, is het vitamine A-niveau laag.
Hoewel een tekort aan vitamine A vrij zeldzaam is, zijn hier enkele symptomen die erop kunnen wijzen dat je er niet genoeg van binnenkrijgt.
Vitamine A-tekort symptomen
1 Droge ogen
Droge ogen kunnen een van de eerste tekenen zijn van een vitamine A-tekort. Onze ogen zijn bedekt met een laag vloeistof, de traanfilm, die de ogen beschermt en smeert en tegelijkertijd het oogoppervlak helder houdt.
Een gezonde en regelmatige traanfilm is nodig om helder te kunnen zien. Wanneer licht het hoornvlies raakt en de traanfilm onregelmatig is, wordt het licht verstrooid. Als de traanfilm niet van goede kwaliteit is, kunnen symptomen van droge ogen optreden. Een van de eerste tekenen van een vitamine A-tekort zijn de zogenaamde Bitotvlekken, witte schuimachtige laesies op het hoornvlies.
2 Nachtblindheid
Nachtblindheid is een ander vroeg teken van een vitamine A-tekort. Vitamine A is een belangrijk bestanddeel van rhodopsine, een eiwit dat licht absorbeert in het netvlies. Rhodopsine is het 'staaf'-gedeelte van 'staafjes en kegeltjes' en is cruciaal voor nachtzicht.
3 Problemen met wondgenezing
Vitamine A is een belangrijk onderdeel van een goede wondgenezing. Een van de redenen hiervoor is dat vitamine A de ontstekingsreactie van het lichaam dempt en kan helpen overmatige ontsteking onder controle te houden. Zonder voldoende vitamine A kan het lichaam niet goed genezen.
4 Toename van borst-, keel- en luchtweginfecties.
Vitamine A-tekort kan in verband worden gebracht met keel-, luchtweg- en borstinfecties. Grijp echter niet alleen om deze reden naar vitamine A-supplementen - er is meer onderzoek nodig op dit gebied en het nemen van supplementen kan behoorlijk ernstige bijwerkingen hebben als je geen tekort hebt.
Vitamine A zou een beschermend effect hebben tegen overmatige ontsteking die gepaard gaat met invasieve ziekteverwekkers zoals verkoudheid en infecties. Vitamine A kan bijdragen aan bescherming door ontstekingen te moduleren.
5 Droge huid
Een tekort aan vitamine A is zeker niet de enige reden voor een droge huid, eczeem en andere huidproblemen, maar het kan wel een rol spelen. Als je kijkt naar ingrediënten in huidverzorgingsproducten, is retinol een vrij gebruikelijke term. Het blijkt dat retinol is afgeleid van vitamine A en veel voordelen heeft voor de huid, zoals het verminderen van rimpels, het gladder maken van de huidtextuur en nog veel meer. Als je dit verband begrijpt, is het logisch dat een tekort aan vitamine A een rol kan spelen bij huidproblemen.
De huid bevat retinoïde receptoren en een voldoende toevoer van vitamine A helpt bij de vorming van nieuwe huidcellen, het verminderen van ontstekingen en het voorkomen van droogheid. Een onvoldoende aanvoer van deze vitamine kan dus leiden tot een droge huid.
6 Problemen met vruchtbaarheid
Onderzoek bij dieren heeft aangetoond dat een tekort aan vitamine A in verband kan worden gebracht met onvruchtbaarheid. We weten dat vitamine A een rol speelt in een aantal voortplantingsprocessen, maar er is meer onderzoek nodig op dit gebied om erachter te komen of een vitamine A-tekort verband houdt met vruchtbaarheidsproblemen bij zowel mannen als vrouwen.